Adecuación normativa e boas prácticas

O pleno exercicio de calquera dereito esixe, como garantía fundamental, en primeira instancia, o seu recoñecemento expreso, a súa definición e a súa nítida delimitación legal. Ademais, requírense medidas, plans e estratexias específicas de natureza administrativa que faciliten na práctica a realización e gozo deste.

Nos últimos anos aprobáronse en España diversas normas e documentos autonómicos e locais que trasladan, concretan e adaptan a doutrina internacional dos dereitos culturais ao ámbito nacional. Textos de natureza normativa como a Lei de dereitos culturais de Navarra e a Lei do sistema público de cultura de Canarias, ou estratexias como o Plan de Dereitos Culturais do Concello de Barcelona son exemplos concretos destes desenvolvementos relativamente recentes. A nivel estatal, en cambio, os avances normativos nos últimos anos foron limitados.

A partir desta constatación, este eixe pretende identificar: os problemas, carencias ou baleiros normativos, procedementais e de facto, que obstaculizan ou entorpecen o adecuado exercicio do dereito de participación na vida cultural, as condicións que fan posible -ou dificultan- a plena liberdade artística e creativa, casos de boas prácticas en materia de liberdade artística, garantía dos dereitos culturais, participación da cidadanía na formulación de programas públicos ou de xestión e goberno participativo da cultura, entre outros.

Unha vez perfilado o diagnóstico ou análise preliminar, algunhas das liñas de traballo ou obxectivos prioritarios concrétanse nos seguintes:

• Incorporar progresivamente o paradigma dos “dereitos culturais” na lexislación cultural e doutros ámbitos sectoriais conexos.
• Afondar nas implicacións que dende un punto de vista normativo e administrativo teñen a consideración da cultura como un ben público esencial.
• Identificar e definir instrumentos xurídicos de garantía en caso de vulneración dos dereitos culturais.
• Desenvolver novos marcos institucionais para a xestión público-comunitaria/cidadá.
• Adaptación dos instrumentos e criterios de financiamento á realidade, prioridades e condicionantes específicos que veñen a introducir os dereitos culturais.
• Desenvolver ferramentas ad hoc como observatorios de políticas culturais, mapas de boas prácticas, estudos e guías para os profesionais do sector, programas de formación etc.