Belaunaldien arteko kultura

Belaunaldiartekotasuna aipatzen dugunean, bizitzako etapak zatitzeko erabiltzen diren kategorietan pentsatzen dugu: haurtzaroa, gaztaroa, helduaroa eta hirugarren adina. Hala ere, adin-sailkapen horrek hausnarketa garrantzitsu batera garamatza: horiek definitzen dituzten marjinak aldagai ukigarrien (etxebizitza eskuratzeko aukera, produkzio-ahalmena) edo ukiezinen (ikasketa-maila, hezkuntza-herentzia) gainean eraikita badaude, praktika kulturalen eta adin-taldeen arteko kausalitateak esleitzea ariketa problematikoa da.

Hau da, adin-tarte bereko pertsonek kultura-ohitura bera dutela jakitea baliagarria den arren, ezin dugu kultura-politikarik eraiki, adin hori ohitura horren zuzeneko kausa dela onartuta. Modu operatiboan aurrera egiteko, baliagarria da belaunaldiak "dauden" kategoria gisa ulertzea, eta ez "diren" kategoria gisa. Etengabe aldatzen diren aldagai soziokultural eta biologikoen interdependentziaren ondorioz sortzen direla onartzea.

Testuinguru horretan, ardatz honetatik bost ekintza-ildoren inguruan lan egingo da:

1. Bizitza osoko tortura. Ekintza-ildo honen helburua da lehen haurtzarotik (0-8 urte) bizitzaren amaierara arte kultura-ekitatea bermatuko duten eraldaketak bultzatzea.
2. Demokrazia kulturala. Ildo honetan, erabakiak hartzeko prozesu eta organoetan ordezkaritza bermatzeko aukera jorratzen da.
3. Identitate digitala. 2024an, TikTok bezalako plataformak bihurtu dira dantza-eskola handiena eta munduko bideo-produzitzaile handiena, eta artearen demokratizazioak onurak ekarri ditu, baina baita arriskuak ere, hala nola algoritmoen opakutasuna, datu-trafikoa, zibersegurtasuna, adikzioa, osasun mentaleko nahasmenduak eta sormen-murrizketak. Erronka horiei aurre egin behar zaie haurren, gazteen (jatorrizko digitalak) eta adinekoen (arrakala digitalaren biktima nagusiak) eskubide kulturalak babesteko eta bermatzeko.
4. Kultur arloko lehen eta azken enplegua. Gazteen enpleguaren prekarizazioa are larriagoa da kulturaren eremuan, enplegu seniorraren errealitate konplexuarekin lotzen baita; izan ere, etengabeko prestakuntza eta 55 urtetik gorako profilentzako aukerak falta dira, eta arazo hori areagotu egiten da emakumeen artean.
5. Irudikatzeko eskubidea. Kulturartekotasunetik abiatuta kultura-politikei heltzeko benetako ahalmen eraldatzailea lortzen da gertaera horrek belaunaldi bakoitzari eragiten dioten aldagaiekin elkarreragitean sortzen dituen iruditeriak interpelatzean.